گرو‌ه‌بندی برخی ژنوتیپ‌های سویا با تیمارهای مختلف تنش شوری در مرحله جوانه‌زنی بذر و استفاده از نشانگر مولکولی برای بررسی تنوع ژنتیکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد رشته بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

2 استادیار گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

3 دانشیار، بیوشیمی، گروه بیوتکنولوژی کشاورزی- دانشکده علوم کشاورزی- دانشگاه گیلان

4 استاد گروه بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان، رشت، ایران

10.22124/jms.2022.6149

چکیده

در این تحقیق کارآیی 11 نشانگر ISSR، دو نشانگر رتروترانسپوزون و 15 نشانگر ترکیبی ISSR + رتروترانسپوزون (REMAP) در 27 ژنوتیپ سویا، مورد ارزیابی قرار گرفتند. از 28 آغازگر تعداد 130 نوار چند شکل به­دست آمد. بیشترین درصد چندشکلی به‌دست آمده 77 درصد برای UBC808 در نشانگر­های ISSR، 54 درصد برای TOS-2 در نشانگرهای رتروترانسپوزون و درصد چندشکلی در آغازگرهای ترکیبی در آغازگر UBC808+TOS-1، 70 درصد به‌دست آمد. بالا بودن معیار­های تنوع ژنی نی، شاخص شانون و میزان PIC برای آغازگر­های UBC825، UBC811، TOS-2، HB-12، UBC834+TOS-1، UBC807+TOS-1، UBC807+TOS-2 و UBC808 نشان‌دهنده کارآیی بالای این آغازگر­ها در ارزیابی تنوع ژنتیکی در این تحقیق می­باشد. نتایج حاصل از تجزیه خوشه­ای داده‌های مولکولی به روش دورترین همسایه با استفاده از ترکیب داده­های نشانگر­ها 27 ژنوتیپ‌ها را در چهار گروه قرار داد، گروه­ها به ترتیب شامل چهار، نه، نه و پنج ژنوتیپ بود. تجزیه تابع تشخیص به روش خطی فیشر نشان داد که روش دورترین همسایه ژنوتیپ­ها را با دقت 3/96 درصد جداسازی کرد. خصوصیات جوانه زنی بذر ژنوتیپ­های سویا در سطوح مختلف تنش شاهد، 30، 60 و 90 میلی‌مولار NaCl در طرح فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی ارزیابی شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس نشان داد که تفاوت معنی­داری بین ارقام، سطوح تنش از نظر تمامی صفات جوانه‌زنی اندازه­گیری شده و برای اثر متقابل رقم × تنش برای تمامی صفات به­غیر از صفات وزن تر ساقه­چه، وزن خشک ساقه‌چه، وزن خشک ریشه‌چه و تفاوت وزن تر و خشک ساقه­چه وجود داشت. نتایج حاصل از تجزیه خوشه­ای داده‌های جوانه‌زنی به روش دورترین همسایه با معیار فاصله اقلیدوسی، ژنوتیپ­های مورد مطالعه را نیز در چهار گروه مجزا قرار داد. نتایج حاصل از تجزیه تابع تشخیص نشان داد که صحت گروه­بندی حاصل از تجزیه خوشه­ای 6/92 درصد می­باشد. همبستگی بین دو ماتریس تشابه داده‌های جوانه‌زنی و مولکولی توسط آزمون مانتل معنی‌دار نبود. تجزیه و تحلیل ارتباط نشانگر با صفات جوانه‌زنی نشان داد باند­‌هایی که موجب افزایش میانگین صفات مرتبط با تحمل به تنش شوری می­شوند، می‌­توان برای شناسایی ژنوتیپ­‌های متحمل سویا استفاده کرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Grouping of some soybean genotypes in various salt stress treatment in Germination Stages and Study of Genetic Diversity using Molecular Markers

نویسندگان [English]

  • Mahdi Porkar 1
  • Mohammad Mohsenzadeh Golfazani 2
  • Seyed Hasan Hasani Kumleh 3
  • Habibollah Samizadeh 4
1 MS, Department of Agricultural Biotechnology, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan,Rasht, Iran.
2 Assistant Professor. Department of Agricultural Biotechnology, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht
3 Associate professor, Department of Plant Biotechnology, Faculty of Agriculture, University of Guilan, Rasht, Iran
4 Professor, Department of Agricultural Biotechnology, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan, Rasht, Iran
چکیده [English]

In the present study, 11 ISSR, 2 Retrotransposon and 15 Retrotransposon + ISSR composed markers (REMAP) were evaluated among 27 genotypes of Soybean. 130 polymorphic bands were produced from 28 primers. The maximum percentage of polymorphism were 77% for UBC808, 54% for TOS-2 and 70% in UBC808+TOS-1 marker. The mount of Nei′s, Shanon and PIC index for UBC808, UBC811, UBC825, HB-12, TOS-2, UBC807+TOS1 and UBC834+TOS-1 indicated that theses markers could be used to assessment of genetic variation. The result of cluster analysis using complete linkage algorithms clustered 27 studied genotype in 4 distinct groups with 4, 9, 9 and 5 genotype in respected group. Discriminant function analysis using the Fisher′s linear method showed that the complete linkage method separated the genotypes with 96/3 percent accuracy. Morphological characteristics of genotype were evaluated in a completely randomized design with factorial arrangements whit two factors, The first factor were salt stress treatments at 0 (check), 30, 60 and 90 mM NaCl and the second factors was genotypes. ANOVA showed significant differences among varieties and level of Treatment for all measured morphological traits, and in interaction of cultivar×stress for all traits except Shoot fresh weight, shoot dry weight, root dry weight and shoot's weight difference between wet and dry. The cluster analysis based on within group′s method clustered genotype at different salt stress treatment in 4 clusters, and the accuracy of cluster analysis revealed by discriminant analysis was 92/6%. The correlation between the two similarity matrices was not significant by Mantel test. Analysis using marker-assisted selection of bands that enhance salt tolerance traits mean they can be used to identify resistant soybean genotypes..

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cluster analysis ISSR
  • Polymorphism
  • PIC
  • Retrotransposon

مراجع

Bourgeais-Chaillou, P., Perez-Alfocea, F. and Guerrier, G. 1992. Comparative effects of N–sources on growth and physiological responses of soyabean exposed to NaCI–stress. Journal of Experimental Botany, 43: 1225-33. (Journal)
Burlacu, M.C., Calistru A.E. and Leonte, C. 2011. Evaluation of the genetic diversity among some oilseed rape (Brassica napus) cultivars revealed by RAPD markers compared with morphological traits evaluation. Lucrări Ştiinţifice, 54: 1-4. (Journal)
Drazkiewicz, M. 1994. Chlorophyllase: occurrence, functions, mechanism of action, effects of external and internal factors (Review). Photosynthetica, 30:321–331. (Journal)
Farokhi, A. and Ghaleshi, S. 2005. Investigation of the effect of salinity on seed size and their interactions on intensity, seed conversion efficiency and soybean seedling growth. Iranian Journal of Agriculture Science, 36: 1233-39. (In Persian( (Journal)
Khan, F., Siddiqi, T.O., Mahmooduzzafar. and Ahmad A. 2009. Morphological changes and antioxidant defence systems in soybean genotypes as affected by salt stress. Journal of Plant Interactions, 4: 295-306. (Journal)
Malekmohamadi, Z., Sabori, H., Biabani, A. and Hezarjaribi, E. 2017. Study of Genetic Diversity of Soybean (Glycine max) using ISSR Markers. Journal of Crop Breeding, 8: 133-24. (Journal)
Mohsenzadeh Golfazani, M., Mohammad, F., Hasani Kumleh, S.H. and Samizadeh Lahiji, H. 2016. Grouping of some canola genotypes in various drought stress treatment in Germination Stages based on multivariate statistical methods. Iranian Journal of Seed Sciences and Research, 3: 53-65. (In Persian( (Journal)
Mohsenzadeh Golfazani, M., Samizade Lahiji, H., Alami, A., Shoayi Deylami, M. and Talesh Sasani, S. 2012. Study of Genetic Diversity of Flue-Cured Tobacco (Nicotiana Tabacum L.) Genotypes using ISSR and Retrotransposon Markers. Iranian Journal of Field Crop Science, 43: 371-80. (In Persian( (Journal)
Nei, M. 1972. Genetic distance between populations. The American Naturalist, 106: 283-92. (Journal)
Niakan, M., Tajari, M. and Ghorbani, M. 2008. The effect of salinity stress on allelopathic potential of canola by studying some growth factors, chlorophyll a ,b amount, antioxidant enzyme and nitrate reductase activity of soybean seedlings in hydroponic culture. Iranian Journal of Biology, 21: 315-25. (In Persian( (Journal)
Panjoo, M., Nazarian-Firouzabadi, F., Ismaili, A. and Ahmadi, H. 2014. Evaluation of Genetic Diversity among Soybean (Glycine max) Genotypes, Using ISJ and RAPD Molecular Markers. Journal of Plant Physiology and Breeding, 4: 55-65. (Journal)
Saghai-Maroof, M.A., Soliman, K.M., Jorgensen, R.A. and Allard, R. 1984. Ribosomal DNA spacer-length polymorphisms in barley: Mendelian inheritance, chromosomal location, and population dynamics. Proceedings of the National Academy of Sciences, 81(24): 8014-8018. (Journal)
Scott, S., Jones, R. and Williams, W. 1984. Review of data analysis methods for seed germination 1. Crop science, 24: 1192-99. (Journal)
Seitova, A.M., Ignatov, A.N., Suprunova, T.P., Tsvetkov, I.L., Deineko, E.V., Dorokhov, D.B., Shumnyi, V.K. and Skryabin, K.G. 2004. Genetic variation of wild soybean Glycine soja Sieb. et Zucc. in the far east region of the Russian Federation. Russian Journal of Genetics, 40: 165-71. (Journal)
Senior, M., Murphy, J., Goodman, M. and Stuber, C. 1998. Utility of SSRs for determining genetic similarities and relationships in maize using an agarose gel system. Crop science, 38: 1088-98. (Journal)
Shahnejat Bushehry, A. 2003. Genetic diversity in soybean as determined by RAPD and DAF markers. Iranian Journaof Agricultural Sciencesl, 34: 625-33. (In Persian ((Journal)
Shannon, C.E. 1948. A mathematical theory of communication. The Bell system technical journal, 27: 379-423. (Journal)
Younessi Hamzekhanlu, M., Izadi Darbandi, A., Halajian, M.T., Pirvali Byranvand, N. and Majdabadi, A. 2012. Investigation of genetic diversity of mutant soybean lines with high nitrogen fixation power using RAPD molecular markers. MG.genetics, 4: 49-54. (In Persian ((Journal)
علوم و تحقیقات بذر ایران
دوره 9، شماره 2
تیر 1401
صفحه 13-29

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار