رابطه شاخص‌های جوانه‌زنی و بنیه بذر ارقام تجاری سویا با ظهور گیاهچه در مزرعه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه محقق اردبیلی

2 دانشیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی

3 استادیار پژوهش مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج

4 مربی پژوهش مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج

چکیده

به منظور ارزیابی شاخص های جوانه زنی و بنیه بذر ارقام تجاری سویا [Gelycine max (L.) Merr.] با ظهور گیاهچه در مزرعه، پژوهشی آزمایشگاهی و مزرعه ای در مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در کرج به اجرا درآمد. آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با 12 تیمار [سه قابلیت جوانه زنی اولیه (قوه­ نامیه)، استاندارد (85 درصد)، بالای استاندارد (بالاترین میزان قوه نامیه نمونه های هر رقم) و پائین استاندارد (پایین ترین میزان قوه نامیه نمونه های هر رقم)] و 4 رقم تجاری سویا [ویلیامز، ساری (JK) تولید استان مازندران، تلار و 033 تولید استان گلستان] و چهار تکرار اجرا شد. طول گیاهچه، وزن خشک گیاهچه، درصد گیاهچه عادی، درصد گیاهچه غیرعادی، درصد جوانه زنی نهایی، متوسط زمان جوانه زنی، ضریب سرعت جوانه زنی، متوسط جوانه زنی روزانه، سرعت جوانه زنی روزانه، شاخص طولی بنیه و وزنی بنیه بذرها با آزمون جوانه زنی استاندارد و تجزیه و تحلیل رشد گیاهچه اندازه­گیری شدند. همچنین بذرها در مزرعه کشت شدند و درصد ظهور اولیه و نهایی گیاهچه، سرعت ظهور و سرعت ظهور تجمعی گیاهچه، شاخص بنیه و وزن خشک گیاهچه در مزرعه تعیین شدند. نتایج نشان داد طول و وزن خشک گیاهچه، ضریب سرعت جوانه زنی، شاخص های طولی و وزنی بنیه بذر، درصد ظهور اولیه و نهایی گیاهچه و شاخص بنیه گیاهچه در مزرعه تحت تأثیر برهم کنش رقم × قابلیت جوانه زنی اولیه قرار گرفت و سایر شاخص های بررسی شده تحت تأثیر هریک از عوامل قرار گرفتند. همچنین افزایش وزن طول و خشک گیاهچه، درصد گیاهچه های عادی، سرعت جوانه زنی روزانه و شاخص طولی بنیه بذر در بذرهای با قابلیت جوانه زنی اولیه بالاتر مشاهده شد و این بذرها از درصد ظهور اولیه و نهایی و سرعت ظهور گیاهچه در مزرعه بالاتری برخوردار بودند و گیاهچه های با بنیه قوی تری داشتند. به­طورکلی بذ های رقم های ویلیامز و 033 با قابلیت جوانه زنی اولیه بالای استاندارد از لحاظ بیشتر شاخص های مورد مطالعه در آزمایشگاه و مزرعه در مقایسه با سایر رقم ها برتری معنی داری داشتند. درصد گیاهچه های عادی نسبت به درصد جوانه زنی نهایی در آزمون جوانه زنی استاندارد با ظهور نهایی مزرعه ای از همبستگی بالاتری برخوردار بود. بنابراین به نظر می رسد تعیین درصد گیاهچه­ عادی می تواند معیار مناسبی از بنیه بالقوه بذرها برای استقرار گیاهچه ها در مزرعه باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Relationship of seed germination and vigour indices of commercial soybean [Glycine max (L.) Merr.] cultivars with seedling emergence in field

نویسندگان [English]

  • Heshmat Pasandideh 1
  • Raouf Seyed Sharifi 2
  • Aidin Hamidi 3
  • Samad Mobasser 4
  • Mohammad Sedghi 2
1 MSc. Graduate, Seed Sciences and Technology, University of Mohaghegh Ardabili
2 Associated Professor, Department of Agronomy, Faculty of Agricultural Sciences, University of Mohaghegh Ardabili
3 Research Assistant Professor, Seed and Plant Certification and Registration Institute, Karaj
4 Research Instractor, Seed and Plant Certification and Registration Institute, Karaj
چکیده [English]

In order to evaluation of some seed germination and vigour indices of soybean commercial cultivars to seedling field emergence a laboratory and field experiment was conducted in seed and plant certification and registration institute at Karaj. Experiment conducted as factorial based on complete randomize design with12 treatments, 3 primary germinability, standard(80 percent), over standard(upper most germinability of each cultivar sample) and under standard(lowest germinability of each cultivar sample) of 4 soybean commercial cultivars, Williams and Sari(JK) procuced in Mazandaran province and Telar and 033 produced in Golestan province by 4 replication. Seedling length, seedling dry mater, normal seedling percent, abnormal seedling percent, final germination percent, mean germination time, coefficient of velocity of germination, mean daily germination, mean daily germination rate, seed length and weight vigour indices measured by standard germination test and seedling growth analysis test conduction. Also seeds planted in field and primary and final seedling emergence percent, seedling emergence rate and seedling cumulative emergence rate and seedling vigour index and seedling dry weight in field determined. Results revealed that seedling length and dry weight, coefficient of velocity of germination and seed length and weight indices and primary and final seedling emergence percent and  seedling vigour index in field affected by cultivar × primary germinability interaction and other studied indices affected by any of factors. Also seedling length and dry weight, normal seedling percent, daily germination rate and seed length vigour index increasing in high germinability seeds observed and these seeds had high and primary and final seedling emergence percent and seedling emergence rate at field and strong vigour seedlings. Generally Williams and 033 cultivars with over standard primary germinability seeds for almost laboratory and field indices significantly higher than in comparison of other cultivars. In standard germination test normal seedling percent in comparison of final germination percent had high correlation with final seedling emergence in field. Thereafter, seem normal seedling percent determination could suitable criterion of potential vigour of seeds for seedlings establishment in field.   

کلیدواژه‌ها [English]

  • seed
  • Soybean
  • Standard germination test
  • Vigour and seedling emergence in field

مراجع

 حمیدی، آ. 1384. ارزیابی قابلیت کاربرد آزمون فرسودگی کنترل شده بذر برای تعیین تأثیر بنیه بذر بر رویش مزرعه­ای ارقام کلزا. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر.
حمیدی،آ. رضازاده، ج و عسگری، و. 1384. بررسی رابطه ظهور گیاهچه ذرت هیبرید سینگل کراس 704 در مزرعه و برخی ویژگی‌های مرتبط اندازه‌گیری شده در آزمایشگاه. مجله نهال و بذر جلد 21، شماره 4، صفحه: 239-213.
سلطانی، ا.، کامکار، ب.، گالشی، س و اکرم قادری، ف. 1387. اثر فرسودگی بذر بر تخلیه ذخایر بذر و رشد هتروتروفیک گیاهچه گندم. علوم کشاورزی و منابع طبیعی. ج 11 . شماره1.
Abdul-Baki, A. and Anderson, J. D. 1973. Vigour determination in soybean by multiple criteria. Crop Science, 13:630-633.
Association of Official Seed Analysis. 1981. Rules for testing seeds. Journal of Seed Technology, 6:1-126.
Association of Official Seed Analysis. 1983. Seed vigor testing handbook, No. 32. Association of Official Seed Analysis. Boise, ID.
Anonymous. 2008. Hand book for Seedling evaluation (3rd Ed). International Seed Testing Assosiation (ISTA), Zurich, Switzerland.
Anonymous. 2003. Hand book for seedling evaluation (3rd Ed). International Seed Testing Association (ISTA), Zurich, Switzerland.
Bishnoi, V. R. and Santos, M. M .1996. Evaluation of seed of three mungbean cultivars for storability, quality and field performance. Seed Science and Technology, 24: 237-243.
Dehghanshoar, M., Hamidi, A. and Mobasser, S. 2005. Handbook of vigour test methods. Agricultural Training Publication, 193p. (In Persion)
Delouche, J. C. 1973. Seed vigor in soybeans. Proceeding of the 3rd Soybean Seed Research Conference, 3: 56-72.
Delouche, J. C. and Baskin, C. C. 1973. Accelerated ageing technique for predicting the relative storability of seedlots. Seed Science and Technology, 1: 427-452.
Devi, L., Chitra-Kant, L. and Dadlani, M. 2003. Effect of size garding and ageing on sinapine leakage, electrical conductivity and germination percentage in the seed of mustard (Brassica juncea L.). Seed Science and Technology, 31:505-509.
Drew, R. L. K. and Dearman, J. 1993. Effect of osmotic seed priming on germination characteristics of celeriac (Apium graveolens L. Rapaceum). Seed Science and Technology, 21: 411-415.
Edje, O. T. and Burris, J. S. 1971. Effect of soybean seed vigor on field performance. Agronomy Journal, 63:  536-538.
Ellis, R. H. and Filho, P. 1992. Seed developmentand cereal seed longevity. Seed Science Research, 2: 9-15.
Ellis, R. H. and Roberts, E. H. 1980. Improved equations for prediction of seed longevity. Annals of Botany, 45: 13-30.
Elias, S. G. And Copeland, L. O. 2001. Physiological and harvest maturity of canola in relation to seed quality. Agronomy Journal, 92: 1054-1058.
Edje, O. T. and Burris, J. S. 1970. Seedling vigor in soybeans. Proceedings of the Association of Official Seed Analyst, 60: 149-157.
Egli, D. B., TeKrony, D. M. and Wiralage, R. A. 1990. Effect of soybean seed vigour and size on seeding growth. Journal of Seed Technology, 14: 1-12.
Ghasemi-Golazani, K., Salehian H., Rahimzadeh-khooii and Moghadam, M. 1996. The effects of seed vigor on seed emergence and seed yield of wheat. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 3: 48-54. (In Persion)
Gurusamy, C. 1999. Effect of stage of harvesting on seed yield and quality of cauliflower. Seed Science and Technology, 27: 927-936.
Hall, R. D. and Wiesner, L. E. 1990. Relationship between seed vigor tests and field performance of regar meadow bromegrass. Crop Science, 30: 967-970.
Hamidi, A. 2005. Effect of  harvesting time and drying temperature and duration on seed viability, vigour and some other related traits of two oilseed rape (Brassica napus L.) Cultivars. Seed and Plant, 20(4): 511-527.
Hampton, J. G. 1981. The extent and significant of seed size variation in Newsland wheats. Newzealand Journal of Experimental Agriculture, 9: 179-183.
Hampton, J. G. 1992. Vigour testing within laboratories of the International Seed Testing Association: A survey. Seed Science and Technology, 20: 199-203.
Hampton, J. G. and Tekrony, D. M. 1995. Handbook of vigour test methods (3rd Ed). International SeedTesting Association (ISTA). Zurich Switzerland.
Hunter, E. A., Glasbey, C. A. and Naylor, R. A. L. 1984. The analysis of data from germination tests. Journal of Agricultural Sciences, Cambridge, 102: 207-213.
Johnson, R. R. and Wax, L. M. 1978. Relationship of soybean germination and vigor tests to field performance. Agronomy Journal, 70: 273-278.
Kelly, F. A. and Raymond, A. T. G . 1988. Encyclopaedia of seed production of world crops. John Willy & Sons LTD.
Kulakanavar, R. M., Shashidhara, S. D. and Kulkanrni, G. N. 1989. Effect of grading on quality of wheat seeds. Seed Research, 8: 182-185.
Lowe, L. B. and Rise, S. K. 1973. Endosperm protein of wheat seed as a determinat of seedling growth. Plant Physiology, 51:57-60.
Maguire, J. D. 1962. Speed of germination, aid in selection and evaluation for seedling emergence and vigour. Crop Science, 2:176-177.
Nellist, M. E. and Hughes, M. 1973. Physical and biological processes in the drying of seeds. Seed Science and Technology, 1: 613–643.
Orchard, T. 1977. Estimating the parameters of plant seedling emergence. Seed Science and Technology, 5: 61-69.
Perez, M. A., Aiazzi, M. T., Arguello, J. A. 1994. Physiology of seed vigour in groundnuts (Arachis hypogaea L.) in relation to low temperatures and drought. Agropecuaria Manfredi, 1: 13-23.
Perry, D. A. 1980. Seed vigor and seedling establishment. Advances in Research and Technology of Seeds, 5: 25-40.
Powell, A. A. 1988. Seed vigor and field establishment. Advances in Research and Technology of Seeds, 11: 29-80.
Puri, Y. P. and Qualset, C. C. 1978. Effect of seed size and seedling rate on yield and other characteristics of durum wheat. Phyton, 36: 91-95.
Ram, C., Kumari, P., Singh, O. and Sardana, R. K. 1989. Relationship between seed vigour tests and field emergence chickpea. Seed Science and Technology, 17: 169-177.
Scott, S.J., Jones, R. A. and Williams, W. A. 1984. Review of data analysis methods for seed germination. Crop Science, 24: 1192-1199.
Sherf, A. F. 1953. Correlation of germination data of corn and soybean lots under laboratory greenhouse and field conditions. Proceedings of Association of Official Seed Analysis, 43:127-130.
Soltani, E., Kamkar, B., Galeshi, S., and Akram ghaderi, F. 2007. Effect of  seed deterioration seed  reserve utilization and seedling heterotophic growth in wheat, Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 15 (1): 34-39. (In Persian)
Soltani, A., Zeinali, E., Galeshi, S. and Latifi, N. 2001. Genetic variation for and inter relationships among seed vigour traits in wheat from the Caspian Sea Coast of Iran. Seed Science and Technology, 29: 653-662.
Soltani, A., Gholipour, M. and Zeinali, E. 2006. Seed reserve utilization and seedling growth of wheat as affected by drought and salinity. Environmental and Experimental of Botany, 55: 195-200.
Steiner, J. J., Grabe, D. F. and Tulo, M. 1989. Single and multiple vigour test for predicting seedling emergence of wheat. Crop Science,29: 782-786.
Steiner, J. J. 1990. Seedling  rate  of  development  index : indicator  of  vigor and seedling growth response. Crop Science, 30: 1264-1271.
TeKrony, D. M. and Egli, D. B. 1977. Relationship between laboratory indices of soybean seed vigor and field emergence. Crop Science, 17: 573-577.
TeKrony, D. M., Egli, D. B. and Phillips, A. D. 1980. Effect of field weathering on the viability and vigour of soybean seed. Agronomy Journal, 72: 748-753.
TeKrony, D. M., Egli, D. B. and Wickham, D. A. 1989. Corn seed vigour effect on notillage field performance. I. Field emergence. Crop Science,29: 1523-1528.
Van Gastel, A. J. C., Pagnotta, D. M. and Porceddu, E. 1996. Seed science and technology. ICARDA, Aleppo, Syria, 311p.
 
Verma, S. S., Verma, U. and Tomer, R. P. S. 2003. Studies on seed quality parameters in deterioration seeds in Brassica (Brassica campestris) and mustard (Brassica juncea) stored under ambient conditions. Seed Science and Technology, 31: 389-396.
Wood Stock, L. W. 1969. Biochemical tests for seed vigour. Proceedings of International Seed Testing Association, 34: 253-263.
Yaklich, R. W., Kulik, M. M. and Anderson, J. D. 1979. Evaluation of vigour tests in soybean seeds. Relationship of ATP, conductivity, and radioactive tracer multiple criteria tests of field performance. Crop Science,19: 806-810.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار