%0 Journal Article %T بررسی روش‌های شکست خواب بذر بابا آدم (Arctium lappa) %J علوم و تحقیقات بذر ایران %I دانشگاه گیلان %Z 2476-3780 %A فرهودی, روزبه %A مدحج, عادل %A معتمدی, محمد %D 2021 %\ 06/22/2021 %V 8 %N 2 %P 161-175 %! بررسی روش‌های شکست خواب بذر بابا آدم (Arctium lappa) %K آب داغ %K آلفاآمیلاز %K اسید جیبرلیک %K اسید سولفوریک %K درصد جوانه‌زنی %R 10.22124/jms.2021.5224 %X گیاه بابا آدم (Arctium lappa) گیاه دارویی ارزشمندی است که دارای مشکل خواب بذر است. این پژوهش به­منظور بررسی تاثیر تیمارهای شکست خواب بذر گیاه بابا آدم بر تحریک جوانه­زنی این گیاه در دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر در سال 1395 انجام شد. تیمارهای شکست خواب بذر در قالب طرح کاملا تصادفی با پنج تکرار انجام شد. بیش­ترین درصد جوانه­زنی در تیمارهای اسید جیبرلیک (500 پی­پی­ام) + خراش­دهی با اسید سولفوریک 75 درصد (86 درصد)، اسید جیبرلیک (500 پی­پی­ام) + خراش­دهی با آب داغ 70 درجه سلسیوس (87 درصد) و اسید جیبرلیک (500 پی­پی­ام) + خراش­دهی  با آب داغ 90 درجه سلسیوس (84 درصد) مشاهده شد. خراش­دهی بذر با آب داغ در مقایسه با اسید سولفوریک بهتر بود زیرا استفاده از اسید سولفوریک سبب افزایش گیاهچه­های غیر نرمال شد. بیش­ترین میزان گیاهچه­های غیر نرمال در بذرهای تیمار شده با اسید سولفوریک 75 درصد، اسید جیبرلیک (500 پی­پی­ام) + خراش­دهی با اسید سولفوریک 75 درصد و نیترات پتاسیم (یک درصد) + خراش­دهی با اسید سولفوریک 75 درصد مشاهده شد ( به­ترتیب 7/11، 3/11 و 9/10 درصد).  تیمار بذرها با نیترات پتاسیم و اسید جیبرلیک سبب افزایش فعالیت آنزیم آلفاآمیلاز و غلظت اکسین گیاهچه بابا آدم شد درحالی­که سبب کاهش غلظت آبسزیک اسید گیاهچه شد. بیش­ترین شاخص ویگور در تیمار اسید جیبرلیک (500 پی­پی­ام) + خراش­دهی با آب داغ 70 درجه سلسیوس مشاهده شد. به­طورکلی نتایج نشان داد تیمار خراش­دهی بذر بابا آدم با آب داغ 70 درجه سلسیوس به­مدت 10 دقیقه و به­دنبال آن خیساندن بذر در محلول 500 پی­پی­ام اسید جیبرلیک به­مدت 12 ساعت بهترین تیمار برای بهبود جوانه­زنی و تحریک رشد گیاهچه بابا آدم می­باشد. %U https://jms.guilan.ac.ir/article_5224_51a93dfa2b4ad7f6dab4ddd14fe7cc57.pdf