%0 Journal Article %T ارزیابی تأثیر قارچ‌های بذرزاد روی جوانه‌زنی، سلامت و کیفیت توده‌های بذری بومی رازیانه %J علوم و تحقیقات بذر ایران %I دانشگاه گیلان %Z 2476-3780 %A خالدی, نیما %A دهشیری, عباس %A حسنی, فرشید %A زارع, لیلا %D 2021 %\ 06/22/2021 %V 8 %N 2 %P 113-130 %! ارزیابی تأثیر قارچ‌های بذرزاد روی جوانه‌زنی، سلامت و کیفیت توده‌های بذری بومی رازیانه %K آنزیم‌های مخرب دیواره سلولی %K بیماری‌زایی %K رازیانه %K زایلاناز %K سلولاز %K قدرت تهاجم %R 10.22124/jms.2021.5215 %X قارچ‌های بذرزاد می‌توانند با تأثیر روی سلامت بذر، منجر به کاهش کیفیت و کمیت محصول شوند. هدف از این مطالعه ارزیابی شاخص‌های جوانه‌زنی و بنیه توده‌های بذر بومی رازیانه، جداسازی و شناسایی قارچ‌های بذرزاد بوده و در ادامه نیز میزان بیماریشد. جدایه‌های قارچی پس از جداسازی و خالص‌سازی، بر اساس ویژگی‌های ریخت‌شناختی و مولکولی، شناسایی شدند. سپس میزان فعالیت آنزیم‌های سلولاز، زایلاناز، پکتیناز و لیپاز به­عنوان اصلی‌ترین فاکتورهای بیماری­زایی ترشح‌شده توسط جدایه‌ها مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، پتانسیل بیماری­زایی و قدرت تهاجم جدایه­ها با آزمون بیماری­زایی روی گیاهچه بررسی شد. در مجموع 33 جدایه بر اساس ویژگی‌های ریخت‌شناسی و مولکولی که متعلق به گونه‌های Alternaria alternate و Fusarium oxysporum شناسایی شدند. نتایج آزمون جوانه‌زنی استاندارد نشان داد که در میان توده‌های بومی بذر مورد بررسی، اختلاف معنی‌داری در شاخص‌های جوانه‌زنی و بنیه وجود دارد. آلودگی بذر به قارچ‌های بذرزاد به‌طور قابل‌توجهی روی شاخص‌های بنیه و جوانه‌زنی بذر تأثیر گذاشته و موجب کاهش کیفیت بذر می‌شوند. نتایج نشان داد که کم­ترین شاخص‌های بنیه و جوانه‌زنی در توده بذری گلستان و پس از آن به­ترتیب در توده­های بذری همدان، زنجان و کردستان مشاهده شد. نتایج آزمون بیماری­زایی نشان داد که حدود 85 درصد جدایه‌ها بیماری­زا و کم بیماری­زا و 15 درصد جدایه‌های بیماری­زا نبودند. همچنین میزان بیماری­زایی و قدرت تهاجم جدایه‌های مختلف گونه‌های Alternaria و Fusarium متفاوت بود. تجزیه و تحلیل فعالیت آنزیم‌های مخرب دیواره سلولی نشان داد که سلولاز و زایلاناز در مقایسه با پکتیناز و لیپاز اهمیت بیش­تری در بیماری­زایی جدایه‌ها داشته و میزان فعالیت آنزیم‌ها روی میزان بیماری­زایی و قدرت تهاجم جدایه‌ها تأثیر داشت. بنابراین، این یافته‌ها نشان می‌دهد که میزان فعالیت سلولاز و زایلاناز با میزان تغییرات بیماری­زایی و قدرت تهاجم جدایه‌ها روی گیاهچه مرتبط می‌باشد. این اولین گزارش در مورد شناسایی قارچ‌های بذرزاد رازیانه در توده‌های بذر بومی ایران به­همراه بررسی ارتباط میان میزان بیماری­زایی، قدرت تهاجم و فعالیت آنزیم‌های مخرب دیواره سلولی تولیدشده توسط جدایه‌ها بود.  %U https://jms.guilan.ac.ir/article_5215_9117d2906f1a51ca944982de05bd208f.pdf