مقاله مروری: توسعه سیستم گواهی بذر سیب‌زمینی در ایران و ویروس PVY به‌عنوان مهم‌ترین عامل اختلال در سیستم گواهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

2 دکتری بیماری‌شناسی گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد، خراسان رضوی، مشهد، ایران

چکیده

سیب­زمینی یکی از محصولات مهم کشاورزی در ایران است که به­دلیل تکثیر رویشی، زوال افزایشی غده­ها ناشی از بیماری­ها پس از هر نسل مشهود است، لذا توسعه سیستم­های کنترل و گواهی بذر در راستای تولید پایدار و کسب حداکثر عملکرد مورد توجه بسیاری از کشورهای تولید­کننده سیب­زمینی از جمله ایران واقع شده است. برای این منظور غده­های بذری در سه طبقه پیش­پایه از طریق استقرار گیاهچه­های سالم در شرایط کاملاً کنترل­شده درون شیشه­ای و گلخانه (که منجر به تولید مینی تیوبر سالم می­شوند) و همچنین در طبقات پایه و گواهی­شده از طریق تکثیر در مزارع با شرایط تعریف­شده و تحت نظارت کامل بازرسین فنی تولید می­شوند. غده­های بذری بر اساس استانداردهای ملی که بیش­تر تاکید بر سلامت غده­ها دارند، پایش می­شوند و در صورت کسب استانداردهای لازم مورد گواهی قرار می­گیرند. پایش سلامت، اصالت و خلوص ژنتیکی غده­های بذری طی دهه اخیر در کشور نشان می­دهد مهم­ترین عامل محدودکننده و اختلال­آفرین در این فرایند آلودگی به ویروس PVY است. کنترل این ویروس به­دلیل انتقال ناپایا، دامنه میزبانی وسیع و پراکنش گسترده بسیار دشوار است. اگرچه میزان آلودگی با گذشت زمان به­دلیل استفاده از بذر سالم در کشور روند کاهشی داشته اما همچنان در رﺃس عوامل مهم و مورد توجه این سیستم به­شمار می­رود. مقاله مروری حاضر به معرفی نظام کنترل و کیفی بذر سیب­زمینی و ویروس PVY به­عنوان معضل مهم مزارع تکثیر بذر می­پردازد

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Review paper: Development of seed potato certification system in Iran and Potato virus Y as the most important factor in disruption of certification system

نویسندگان [English]

  • Kobra Moslemkhani 1
  • Farshid Hasani 1
  • Nima Khaledi 2
1 Research Assistant, Seed and Plant Certification and Registration Institute (SPCRI), Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran
2 Ph.D of Plant Protection, Ferdowsi University of Mashhad, Razavi Khorasan, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Potato is one of the most important agricultural product in Iran which due to vegetative propagation, incremental deterioration of tubers caused by diseases are evident after each generation. Therefore, development seed control and certification systems for sustainable production and maximizing yields to be noticed by many countries produce potatoes including Iran. For this purpose, seed tubers produced in three classes of pre-basic, through the establishment of healthy seedlings in fully controlled conditions in vitro and in vivo andproduction of healthy mini-tubers, basic and certified tubers through production on the farm under the full supervision of technical inspectors. Seed tubers monitored based on national standards that most of the emphasis is on the health of the tubers and in case of acquisition the required standards are certified. Monitoring of the health, identity and genetic purity of seed tubers in the country during the last decade showed that the most important limiting factor and disruption of this process is infection with PVY virus which is transmitted by non-persistent and due to the wide host range and distribution, control has been very difficult. Although, a decreasing trend of infection rates over time due to the use of healthy seeds in the country but still remains at the forefront of the important factors of the system. The present review article pays attention to introduce the control system and quality of potato seed and the PVY virus as an important problem in seed propagation farms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Certification
  • Potato
  • PVY Virus
Agrios, G. 2005. Plant Pathology. 5th Edition, Elsevier Academic Press, Amsterdam, 26-27, 398-401. (Book)
Anonymus. 2011. Agricultural statistics, First volume-horticultural and field crops. Ministry of Jihad-e- Agriculture, Programing and Economic, Statistics and Information Technology Office, 82 pp. (In Persian)(Handbook)
Appel, O. 1934. Vitality and vitality determination in potatoes. Phytopathology, 24: 482-94. (Journal)
Bohl, W.H., Nolte, P. and Thornton, M.K. 1993. Potato Seed Management: Seed Certification and Selection. CIS, 974pp. (Book)
Brunt, A.A. and Loebenstein, G. 2001. The main viruses infecting potato crops. In: Loebenstein, G., Berger, P.H., Brunt, A.A. and Lawson, R.H. (eds), Virus and Virus-like Diseases of Potatoes and Production of Seed-Potatoes. Kluwer, Dordrecht, pp: 65-134. (Book)
Dupuis, B. 2017. The movement of potato virus Y (PVY) in the vascular system of potato plants. European Journal of Plant Pathology, 147: 365-373. (Journal)
FAOSTAT. 2012. FAOSTAT Database. Food and Agriculture Organization of the United Nations, Statistics Division. Available from: http://faostat.fao.org/. (Website)
Hasani, F. and Rezvani, A. 2009. Control system and certified seed potato farms. First National Conference on Seed Science and Technology, Iran, pp: 18. (In Persian)(Conference)
Khurana, S. 2004. Potato viruses and their management. Diseases of Fruits and Vegetables, 2: 389-440. (Journal)
Peirce, L.C. 1987. Sweet Potato. In: Tuber and Tuberous Rooted Crop, John. Wiley, New York: pp 300-308. (Book)
Solomon-Blackburn, R.M. and Barker, H. 2001. A review of host major-gene resistance to Potato viruses X, Y, A and V in potato: Genes, genetics and mapped locations. Heredity, 86: 8-16. (Journal)
Song, Y.S., Hepting, L., Schweizer, G., Hartl, L., Wenzel, G. and Schwarzfischer. A. 2005. Mapping of extreme resistance to PVY (Rysto) on chromosome XII using anther-culture-derived primary dihaploid potato lines. Theoretical and Applied Genetics, 111: 879-887. (Journal)
Stuible, H.P. and Kombrink, E. 2004. The hypersensitive response and its role in disease resistance. In: Punja Z (Ed) Fungal Disease Resistance in Plants - Biochemistry, Molecular Biology, and Genetic Engineering, Haworth Press, Binghamton, NY, pp: 57-92. (Book)
Thill, C.A. and Mollov, D.S. 2004. Evidence of Potato virus Y asymptomatic clones in diploid and tetraploid potato-breeding populations. American Journal of Potato Research, 81: 317-326. (Journal)
Whitworth, J.L., Nolte, P., McIntosh, C. and Davidson, R. 2006. Effect of Potato virus Y on yield of three potato cultivars grown under different nitrogen levels. Plant Disease, 90: 73-76. (Journal)