گروه‌بندی ژنوتیپ‌های کلزا در تیمارهای مختلف تنش خشکی در مرحله جوانه‌زنی بر اساس تجزیه‌های آماری چند متغیره

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته بیوتکنولوژی کشاورزی- گیاهی، دانشکده علوم کشاورزی- دانشگاه گیلان

2 کارشناسی ارشد اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی- دانشگاه گیلان

3 استادیار، بیوشیمی، گروه بیوتکنولوژی کشاورزی- دانشکده علوم کشاورزی- دانشگاه گیلان

4 دانشیار، اصلاح نباتات- بیوتکنولوژی، گروه بیوتکنولوژی کشاورزی-دانشکده علوم کشاورزی- دانشگاه گیلان

چکیده

این مطالعه به­منظور گروه­بندی 10 ژنوتیپ کلزا با استفاده از نشانگرهای مولکولی و همچنین بررسی مقاومت به خشکی این ژنوتیپ­ها انجام شده است. در این تحقیق با استفاده از 19 آغازگر تکی و ترکیبی ISSR و رتروترانسپزون، 85 نوار چندشکل به‌دست آمد و درصد چندشکلی نشانگرها بین 50 تا 100 متغیر بود. تجزیه خوشه­ای داده­های مولکولی، ژنوتیپ­ها را در سه گروه که به ترتیب 5، 3 و 2 ژنوتیپ، قرار داد. نتایج حاصل از واکنش ژنوتیپ‌های کلزا به خشکی در مرحله جوانه‌زنی در آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک با سه تکرار تجزیه و تحلیل شد. تجزیه خوشه­ای داده‌های جوانه‌زنی به روش UPGMA و فاصله اقلیدوسی، تیمارها را در چهار گروه مجزا قرار داد. تجزیه تابع تشخیص کانونی به روش خطی فیشر نشان داد که خوشه­بندی به روش UPGMA با 95 درصد صحت، انجام شده است. گروه دوم از لحاظ اکثر صفات دارای ارزش بالایی بود و با قرار گرفتن تیمارهای مختلف ژنوتیپ SLM046 در این گروه می‌توان آن را به‌عنوان ژنوتیپ متحمل معرفی کرد. نتایج حاصل از تجزیه به‌ مؤلفه­های اصلی پس از چرخش وریماکس سه مؤلفه با نام­های ساقه‌چه، ریشه‌چه و درصد جوانه­زنی را مشخص نمود که در مجموع 31/88 درصد از تغییرات بین صفات را توجیه کردند و بررسی دیاگرام پراکنش براساس دو مولفه اول، ناحیه اول را به­عنوان ناحیه مطلوب تشخیص داد و تیمارهای مربوط ژنوتیپ‌های که در این ناحیه قرار دارند، ژنوتیپ‌های با عکس­العمل مطلوب نسبت به تنش خشکی هستند و می­توان آن­ها را به­عنوان ژنوتیپ متحمل در مرحله جوانی‌زنی معرفی نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Grouping of some canola genotypes in various drought stress treatment in Germination Stages based on multivariate statistical methods

نویسندگان [English]

  • Mohammad Mohsenzadeh Golfazani 1
  • Faegheh Mohammad 2
  • Seyed Hasan Hasani Kumleh 3
  • Habibollah Samizadeh Lahiji 4
چکیده [English]

This study was conducted to grouping of 10 genotypes of canola via ISSR and IRAP markers and genotype resistance to drought. Eighty five polymorphic bands were produced using 19 individuals and combinations of ISSR and IRAP, and polymorphism varied between 50 to 100. Cluster analysis with UPGMA method placed the 10 genotypes in tree cluster, which includes 5, 3 and 2 respectively. Cluster analysis of germination results based on Euclidean distance with UPGMA method assigned treatment in four different groups consists of 11, 5, 9, and 15 genotypes respectively. Fisher’s linear Discriminant Function Analysis confirmed validity clustering analysis with 95%. The second group had the highest value, for most economical traits. SLM046 genotype could be introduced as resistant genotype by placing different treatments of its in one group. The fourth group included genotypes that had low value for most characteristics. Factor analysis results based on principal components showed that three factors named plumule, radicle and germination percentage, which determined 88.31 percent of total variation. First region was detected as good region on the base first and second factor evaluation. Genotypes in this area were favorable response to drought stress and could be introduced as resistant genotype at germination stage.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Diversity
  • Growth rate
  • Molecular marker Osmotic potential
  • Polyethylene glycol
Abdelmigid, H.M. 2014. Efficiency of random amplified polymorphic DNA (RAPD) and inter-simple sequence repeats (ISSR) markers for genotype fingerprinting and genetic diversity studies in canola (Brassica napus L.). African Journal of Biotechnology, 11: 6409-6419. (Journal)
Akbari, G.A. and Abadi, M.R.L.H. 2007. Investigation of seed vigor and germination of canola cultivars under less irrigation in padding stage and after it. Pakistan Journal of Biological Sciences, 10: 2880-2884. (Journal)
Andalibi, B., Zangani, E. and Haghnazari, A. 2005. Effects of water stress on germination indices in six rapeseed cultivars (Brassica napus L.). Iranin Journal of Agricultural Sciences 36: 457-463. (In Persian)(Journal)
Bybordi, A. 2012. Effect of different ratios of nitrate and ammonium on photosynthesis and fatty acid composition of canola under saline conditions. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 4: 622-626. (Journal)
Chaves, M.M., Maroco, J.P. and Pereira, J.S. 2003. Understanding plant responses to drought from genes to the whole plant. Functional Plant Biology, 30: 239-264. (Journal)
Farshadfar, E., Zamani, M., Motallebi, M. and Imamjomeh, A., 2001. Selection for drought resistance in chickpea lines. Iranian Journal of Agricultural Sciences, 32: 65-77. (Journal)
Golabadi, M., Arzani, A. and Maibody, S.M. 2006. Assessment of drought tolerance in segregating populations in durum wheat. African Journal of Agricultural Research, 1: 162-171. (Journal)
Hosseini, F., Gharine, M.H., Bakhshande, A.A., Fathi, G.A. and Shirin, M. 2000. Study of Sodium seed Effects on germination and germination Components of five Canola genotype Brassica napus in vitro. Abstracts of the 1th National Conference on Science and Technology of Iran seed. University of Gorgan. (In Persian)
Huzsvai, L. and Rajkai, K. 2009. Modeling of plant adaptation to climatic drought induced water deficit. Biologia, 64: 536-540. (Journal)
Jajarmi, V. 2009. Effect of water stress on germination indices in seven wheat cultivar. World Academ. Sci. Eng. Technol, 49: 105-106. (In Persian)(Journal)
Johnson, B., Schneiter, A., McKay, K., Hanson, B. and Schatz, B. 1995. Influence of planting date on canola and crambe production. Journal of Production Agriculture, 8: 594-599. (Journal)
Kamkar, B., Ghaffari, H. and Entesari, M. 2008. The Study of Temperature and Salinity Effects on germination Components of Canola Cultivars, Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 15: 1-12. (In Persian)(Journal)
Majidi, M.M. 2012. Identification of Canola Cultivars for Drought Tolerance in Germination and Seedling Growth Stages Using Principal Component Analysis. Journal of Crop Production and Processing, 2(4): 41-52. (In Persian)(Journal)
Naghavi, M.R., Khalili, M. and Aboughadareh, A.P. 2015. Effect of water deficit stress on yield and yield components of canola (Brassica napus L.) cultivars. International Journal of Agronomy and Agricultural Research, 7: 8-13. (Journal)
Nielsen, D.C. 1997. Water use and yield of canola under dryland. Journal of Production Agriculture, 10: 213. (Journal)
Safari, S., Mehrabi, A.A. and Safari, Z. 2013. Efficiency of RAPD and ISSR markers in assessment of genetic diversity in Brassica napus genotypes. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 5: 273-279. (Journal)
Saghai-Maroof, M.A., Soleiman, K., Jorgensen, R.A. and Allard, R.W. 1984. Ribosomal DNA spacer-length polymorphisms in barley: Mandelian inheritance, chromosomal location, and population dynamics. Proceedings of the National Academy of Sciences, 81: 8014-8018. (Journal)
Paulsen, G.M. 1987. Wheat stand establishment. Wheat and Wheat Improvement, 384-389. (Journal)